پایگاه تحلیلی خبری شعار سال

بحث از علم دینی به دلیل نامشخص بودن و ابهام در چیستی و چرایی و چگونگی آن در دوره کنونی، بیش از هر زمان دیگری در حال به حاشیه رفتن است.

دکتر عبدالکریمی قرائتی انتقادی نسبت به علم دینی دارد. بنظر می رسد ایشان علم را با رویکرد ابطال گرایی و اثبات گرایی مد نظر قرار داده و دین را با رویکرد مطلق، نگریسته و در نهایت نتیجه می گیرد که نزدیک سازی یک پارادایم نسبی و ابطال پذیر با یک پارادایم مطلق، امکان پذیر نبوده و اقدام به نقد علم دینی می کند. این برداشت همان قدر دارای خطا است که برداشت برخی از صاحب نظران حوزه از علم دینی خطا دارد. این گروه، دین را امری مطلق دیده(پیش فرض یکسان بودگی امر مطلق دین با فهم کامل از دین، در ناخودآگاه آنان است) و معتقدند که مشروعیت هر علمی، منوط به تایید شدگی توسط آیات و روایات دینی است. بنظر می رسد ، بر هر دو برداشت، انتقاداتی وارد باشد.

دکتر طالب‌زاده با اشاره به رابطۀ نزدیک علوم انسانی و علوم طبیعی، به این نکته متذکر می‌شود که علوم انسانی، عمدتاً در قرن نوزدهم شکل گرفته‌اند، در حالی‌که علم جدید در قرن ۱۵ و ۱۶ شکل می‌گیرد، با این حال این علوم سعی می‌کنند تا منطق علوم طبیعی را توضیح داده و تبیین کنند، بنابراین اگر ماهیت علوم جدید، مخصوصاً علوم طبیعی را نشناسیم، علوم انسانی را نیز نخواهیم شناخت.

جناب آقای رمضان علی‌تبار دانشیار پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و عضو شورای علمی قطب فلسفه دین است. وی نویسنده کتاب‌های‌ «علم دینی» و «معرفت دینی» و همچنین نگارنده ده‌ها مقاله در زمینه علم دینی و علوم انسانی اسلامی است.